Σε συνέχεια του προγράμματος κινητικότητας Erasmus+ “Change is a Journey” με συναδέλφους Ιρλανδούς Συμβούλους Νέων (Youth Workers) που πραγματοποιήθηκε στην Ελλάδα τον Απρίλιο του 2023, η Φωτόεσσα διοργάνωσε στις 20 Ιουνίου ένα διαδικτυακό εργαστήριο Διαπολιτισμικής Αγωγής του Πολίτη (ICE) για τους συμμετέχοντες στο πρόγραμμα. Κατά τη διάρκεια της ψηφιακής εκπαιδευτικής συνεδρίας ICE, η Ασπασία Πρωτογέρου παρουσίασε πιθανούς περιορισμούς της αντίληψής μας (γνωστική ασυμφωνία, στερεότυπα κ.ά.), καθώς και ένα αποτελεσματικό διαδραστικό εργαλείο για την αναστολή της (επι)κρίσης.
Το μοντέλο D.I.V.E. είναι ένα εύχρηστο εργαλείο για διαφορετικούς τύπους συμμετεχόντων, από μαθητές έως εκπαιδευτικούς, για την αντιμετώπιση των περιορισμών της αντίληψης, της υποκειμενικότητας και των πολιτισμικών διαφορών και για την καλλιέργεια διαπολιτισμικών ικανοτήτων όπως η κριτική σκέψη, οι δεξιότητες παρατήρησης και ακρόασης, η αντιμετώπιση στερεοτύπων και ο σεβασμός της διαφορετικότητας, η αυτεπίγνωση και η ενσυναίσθηση.
Συχνά, όταν αντιμετωπίζουμε νέες καταστάσεις, πολιτισμικές, προσωπικές ή περιστασιακές διαφορές, τείνουμε να κρίνουμε γρήγορα και δεν αφιερώνουμε χρόνο για να παρατηρήσουμε προσεκτικά. Είναι στην ανθρώπινη φύση μας να θέλουμε να ταξινομήσουμε τα πράγματα όταν τα βλέπουμε και συχνά δεν μπορούμε να ελέγξουμε τις υποσυνείδητες, ενστικτώδεις αντιδράσεις μας. Το εργαλείο D.I.V.E., ωστόσο, μπορεί να βοηθήσει στην επιβράδυνση και τον διαχωρισμό των γεγονότων από τις πιθανές εξηγήσεις και την προσωπική κρίση αυτών των εξηγήσεων.
Για την εφαρμογή του μοντέλου χρειάζεται μόνο να παρουσιάσουμε στους συμμετέχοντες μια διφορούμενη φωτογραφία και στη συνέχεια να τους ζητήσουμε να ακολουθήσουν τέσσερα βήματα:
- Περιγραφή: -Τι βλέπω με αντικειμενικό, πραγματολογικό τρόπο;
- Ερμηνεία: -Τι σκέφτομαι γι’ αυτό που περιέγραψα;
- Επαλήθευση: -Τι πιστεύουν οι άλλοι; Είναι ακριβής η ερμηνεία μου;
- Αξιολόγηση: -Πώς κρίνω εγώ τι σκέφτομαι εγώ και τι σκέφτονται οι άλλοι;
Το μοντέλο μπορεί επίσης να χρησιμοποιηθεί χωρίς την χρήση εικόνας. Για να είναι αποτελεσματική η διαπολιτισμική μάθηση, τα βήματα πρέπει να γίνουν με τη σειρά. Το εργαλείο DIVE είναι ιδανικό στο πλαίσιο πολιτιστικών ανταλλαγών ή διεθνών προγραμμάτων κινητικότητας, όταν συναντάμε ανθρώπους με διαφορετικές συνήθειες, απόψεις και τρόπους ζωής. Βοηθά να διευρύνουμε το αυτονόητό μας για καταστάσεις που βιώνουμε, αλλά και να ασκούμε την κριτική μας σκέψη όταν γινόμαστε αποδέκτες πληροφοριών και μηνυμάτων από το περιβάλλον και, ιδιαίτερα, από τα μέσα ενημέρωσης.